Mediamonitor 2023: Kloof in mediagebruik tussen generaties steeds groter

Het dagelijkse gebruik van de traditionele media blijft dalen. Het mediagebruik, vooral van jongeren, speelt zich in toenemende mate online af en op platforms van grote internationale spelers. De kloof tussen het mediagebruik van jongeren en oudere leeftijdsgroepen wordt steeds groter.

Dat blijkt uit de Mediamonitor 2023, die het Commissariaat voor de Media op 31 oktober 2023 publiceerde. De uitdaging voor zowel mediabeleid als de mediasector is om onafhankelijk en divers media-aanbod te blijven waarborgen in het licht van deze ontwikkelingen. En om een nieuwe generatie in een online omgeving in contact te laten komen met kwaliteitsmedia en professionele journalistiek. Daarom is het belangrijk dat beleidsmakers nadenken over zichtbaarheid van professionele journalistiek, met name in de online omgeving.

Waar 65-plussers met name lineaire televisie, radio en dagbladen gebruiken, zijn sociale media, online kijken en online luisteren bij jongeren de belangrijkste mediatypen. Het gebruik van TikTok, en ook van Instagram en Snapchat, neemt verder toe. Jongeren gebruiken TikTok ook steeds vaker voor nieuws. In het geval van lineaire televisiezenders zien we dat het gebruik niet toeneemt als de gebruiker ouder wordt. Dat jongeren steeds minder gebruik maken van traditionele media, is dan ook geen leeftijdseffect te noemen, maar een generatie-effect.

Vergelijking mediagebruik tussen leeftijdsgroep 20 tot 34 jaar en 65+

Steeds meer marktaandeel bij minder mediabedrijven

Naast het gebruik van media, brengt de rapportage van het Commissariaat voor de Media de concentratie op de mediamarkt in kaart. Steeds meer marktaandeel is bij minder mediabedrijven terecht gekomen door fusies en overnames.

Bekijk de infographic.

Inkomsten abonnees

Abonnementen vormen een belangrijke inkomstenbron voor mediabedrijven. De resultaten van grote mediabedrijven (RTL Groep, DPG Media, Mediahuis) laten zien dat het aantal digitale abonnees groeit: Het aantal abonnees en mede de inkomsten van locale streamingdiensten, zoals Videoland, neemt toe. Ook de investeringen in streaming zijn fors toegenomen. Bij de nieuwsmedia investeert men vooral in digitalisering en digitale nieuwsmedia abonnementen op hun mediamerken. De omzet uit digitale abonnementen laten een flinke stijging zien. Het aantal print abonnees daalt. Het overgrote deel van de omzet is afkomstig uit print- of hybride abonnementen.

Ontwikkeling lezersmarktomzet naar print/hybride en digitaal (in miljoen euro)

AI

Tevens belicht de Mediamonitor de toenemende rol van AI. Bijvoorbeeld in de vorm van generatieve AI voor de creatie van tekst, beeld, video en audio.Dit brengt zowel kansen als risico’s met zich mee. Zo zijn er in de nieuwsbranche zorgen over het gebruik van nieuwsartikelen door ChatGPT en het risico dat met AI-toepassingen foutieve informatie wordt gegenereerd en verspreid. Nieuwe Europese wet- en regelgeving voor de platforms en AI is in ontwikkeling.

Bekijk het hele artikel van Commissariaat voor de Media.

Download de rapportage.

Over de Mediamonitor

De Mediamonitor volgt jaarlijks ontwikkelingen in de Nederlandse mediasector. Het doel is om beleidsmakers op het gebied van (internationaal) mediabeleid te voorzien van informatie en adviezen. De wettelijke taak van het Commissariaat is om de concentratie en financieel-economische omstandigheden in de mediasector te monitoren, en de gevolgen daarvan voor de pluriformiteit en onafhankelijkheid van het media-aanbod. Het Commissariaat voor de Media stimuleert en bewaakt dat het media-aanbod onafhankelijk, toegankelijk, divers en veilig is, zodat iedereen zich een vrije mening kan vormen.

Bron: CvdM