Bloedbad uitgeverijen
Uitgeverijen van kranten, tijdschriften en boeken staat een bloedbad te wachten als de voorgenomen verhoging van de btw van 9 naar 21 procent in 2026 doorgaat.
Dagbladuitgevers krijgen in het gemiddelde scenario te maken met een omzetdaling van 94,4 miljoen euro, ofwel 8 procent. Daarbij gaan 377 voltijdbanen (fte) verloren.
Dat blijkt uit een doorrekening van de btw-verhoging door bureau Decisio in opdracht van brancheverenigingen NDP Nieuwsmedia en Mediafederatie. Het rapport schetst een somber beeld voor uitgeverijen.
Om nog even bij de dagbladen te blijven. Er zijn ook scenario’s bekeken waarin de impact relatief meevalt en waarin de gevolgen extreem groot zijn. In het lage en hoge scenario loopt het omzetverlies uiteen van 33,7 tot 154,2 miljoen euro. De afname in werkgelegenheid loopt in die scenario’s uiteen van 134 tot 615 fte.
In de andere uitgeefsectoren zijn de vooruitzichten evenmin rooskleuring. De omzetdaling voor uitgevers van boeken is in het gemiddelde scenario 39,4 miljoen euro, ofwel ruim 13 procent van de totale omzet. Dat betekent dat er 120 fte verloren gaan in de boekenbranche. In het slechtste geval loopt het omzetverlies op tot 51,5 miljoen euro en betekent dat verlies van 157 fte.
Ook de tijdschriftensector kan de borst nat maken als de btw-verhoging doorgaat. Met eveneens 13 procent (42,5 miljoen euro) omzetdaling betekent dat in het middenscenario het verlies van 70 fte. Dat kan oplopen naar 121 fte.
NDP Nieuwsmedia heeft daarnaast bureau Ipsos I&O opinieonderzoek laten doen naar de btw-verhoging op kranten, tijdschriften en weekbladen. Daaruit blijkt dat zes op de tien Nederlanders (59 procent) tegen de verhoging is. Veertien procent is voorstander.
De resultaten zijn uitgesplitst naar politieke voorkeuren. De verschillen zijn aanzienlijk, maar geen enkele kiezersgroep is vóór het plan. Bij kiezers van de coalitiepartijen is meer steun te vinden voor de belastingmaatregel dan bij de oppositie. Zo is 29 procent van de PVV-stemmers voor, net als 21 procent van de VVD-stemmers en 20 procent van NSC-stemmers. Onder BBB-aanhangers is de steun met 14 procent gelijk aan het landelijk gemiddelde.
Onder linkse stemmers zijn meer tegenstanders van de maatregel te vinden. Drie procent van PvdA/GL- en D66-stemmers steunt de btw-verhoging. Onder SP’ers ligt de steun op 9 procent.
Veel tegenstanders van de voorgenomen btw-verhoging vrezen dat de maatregel ten koste gaat van de toegankelijkheid van kranten en tijdschriften, blijkt uit het Ipsos I&O-onderzoek (‘de gewone man’ kan het straks niet meer betalen’). Ook zien kiezers zien de btw-verhoging als alweer een extra kostenpost (‘alles wordt al duurder’) en sommigen spreken de angst uit dat de journalistiek en de vrije nieuwsvergaring onder druk komen te staan.
De btw-verhoging van 9 naar 21 procent is afgesproken in het hoofdlijnenakkoord van het kabinet-Schoof. Ook sport en cultuur krijgen met de verhoging te maken. Niet alleen kranten, boeken en tijdschriften worden duurder, maar ook kaartjes voor musea, theater en sportwedstrijden.
De belastingverhoging gaat per 2026 in. Het moet de schatkist ongeveer 2,2 miljard euro opleveren.
Bron: De Telegraaf – 11 september 2024
Lees hier het onderzoek van Decisio naar de impact van de btw-verhoging
Lees hier het onderzoek van Ipsos I&O naar het draagvlak voor de btw-verhoging